Dat gevoel van voortdurend moeten opschieten.

Tuurlijk, het gaat goed in mijn team en iedereen is blij met mij, maar als ik thuiskom ben ik óp.

Ik wil aandacht besteden aan de dingen die ik doe. Niet in een noodtempo het jaarplan in elkaar zetten, omdat het af moet. Ik wil minder jagen en de ruimte voelen om met meer gemak te leven.’

Jana weet precies wat ze wil en dat wil ze al heel lang. Het lukt haar maar niet om dat voor elkaar te krijgen.

Waarom lukt het me niet om tijd te nemen voor mezelf?

De thuiswerkdagen van Jana zitten vol met online afspraken en overleg. Als ze op het werk is, staat haar deur open en zorgt ze ervoor dat ze met iedereen een praatje maakt. Mail wegwerken doet ze tussen de bedrijven door en aan de randen van de dag. Iedere minuut is ze fullspeed bezig.  Als de tijd op is, schrijft ze dat projectplan ’s avonds of in het weekend. ‘Die tijd compenseer ik dan als het rustiger is.’

Maar als ze eerlijk is, komt het daar eigenlijk nooit van

‘Want ik wil wel dat het goed blijft gaan. Als ík iets laat liggen, heeft iemand anders daar last van. Mijn collega-manager is net aan het re-integreren, ik schuif hem geen extra klussen op zijn bord. Dus als er een vraag komt om project X op te zetten, zeg ik geen nee… Dat gaat in tegen alles wat ik ben.’

Jana zucht: ‘Hoe krijg ik dat voor elkaar? Minder jagen en meer ademruimte?’

Geven en nemen: een veld met 2 polen

Op 2 A4tjes schrijf ik geven en nemen. Ik leg ze op de grond met daartussen ruimte voor 3 stappen; een schaal. De ene pool, geven, is de plek waarin je alles geeft wat je hebt. Daar tegenover staat de andere pool: nemen. Op die plek neem je of krijg je alles wat je nodig hebt.

Een polariteitenveld: geven & nemen

Jana trekt een vies gezicht. Nemen – het woord alleen al. Ze denkt aan Wouter, een collega in het MT, een egoïstisch type. Zo wil ze zéker niet worden.

Maar als ze die schaal voor zich ziet, snapt ze ook wel dat het gaat om evenwicht.

Minder geven dus, denkt Jana hardop

Die gedachtegang lijkt logisch. Minder geven betekent minder energie verliezen. Maar energie ontstaat door de uitwisseling tussen geven en nemen. Het werkt hetzelfde als bij een batterij: als jij de schakelaar aan zet en de + en de – contact maken, dan gaat de energie stromen.

Hoe groter de beweging tussen geven en nemen, hoe meer energie.

Die wet geldt voor ieder levend systeem. Of het nou om 1 cel gaat, een heel mens of een team.

‘Dus: hoe zit het met nemen? Kun je ontvangen wat iemand je geeft?’

Huh? Jana snapt niet meteen wat ik bedoel.

‘Misschien is er wel eens iemand die iets voor jou wil doen. Een klusje, hulp bij een project. Krijg je wel eens een compliment? Kun je dat aannemen?’

Jana denkt na. Complimenten wuift ze meestal weg. En hulp…ze herinnert zich een gesprek met een collega van de afdeling Services. Die bood aan het jaarplan voor haar te schrijven: ‘Zorg jij voor de inhoud, maak ik er een mooi verhaal van’.

Onzin, dacht Jana toen, dat moet ik toch zelf kunnen?

De wijsheid van het lichaam

Jana gaat één voor één op de A4tjes staan die we op de grond hebben neergelegd. Ieder stuk papier representeert een systemische plek. Haar lichaam pikt feilloos de informatie op die voor haar in de ruimtelijke landkaart van belang is.

Ze begint aan de kant die ze het beste kent: geven. Jana heeft het gevoel dat ze wordt teruggeschoten in de tijd. ‘Zo was het vroeger thuis; ik deed wat nodig was in ons gezin. Aan de ene kant voel ik het letterlijk knellen en aan de andere kant maakt het me blij.’

Het gaf me bestaansrecht

Geven is voor Jana niet zomaar iets. Het raakt haar om dat zo helder te voelen en uit te spreken. Als ze op de plek van de kosten staat, voelt ze ook hoe moe ze hier is. Ze kan nauwelijks blijven staan.

Een stap verder op de schaal is er meer evenwicht. ‘Ik zorg beter voor mezelf en ik zeg af en toe nee.’ Dat klopt met hoe het nu is: ik zorg óók voor mezelf.

Jana staat in het midden tussen geven en nemen. ‘Hier heb ik sterke benen. Ik voel kracht.’

Ze checkt de plekken aan de kosten en aan de baten kant. ‘Het is een illusie dat je alles voor iedereen kunt zijn en doen’. Het is haar eigen wijsheid die ze op die plek verwoordt.

Als ze een volgende stap zet richting nemen, voelt ze energie in haar lijf en krijgt ze zin om te bewegen. Maar er bekruipt haar ook iets ongemakkelijks. Als ze op de plek van de kosten staat weet ze waarom: het is het oordeel van de anderen. Wat zullen ze wel niet denken?

Jana zet de laatste stap en die tovert een grote glimlach op haar gezicht. Ze staat aan de andere kant van het veld op alles nemen. ‘Hier ben ik super relaxed, ik voel me een beetje sloom. Hier laad ik écht op!’

Wat kost het om alles te nemen of te ontvangen wat je nodig hebt?

‘Verdragen van het risico dat ik er niet voor een ander ben.’

Die zin dempt de feestvreugde aan deze kant van het veld. Tranen rollen over haar wangen. ‘Maar dit is wel waar het om gaat’, zegt Jana. ‘Als ik luister naar mezelf, is dat uiteindelijk voor iedereen beter. Oók als ik niet meer alles probeer te doen wat op mijn pad komt.’

Na de oefening heeft ze tijd nodig om de ervaringen te verwerken. Ze is onder de indruk: ‘Ik had echt geen idee, hoeveel ik eigenlijk geef’.

Een maand later vertelt Jana dat er iets is verschoven: ‘Ik kan het niet precies uitleggen. Door op die papiertjes te staan, ben ik gaan voelen hoe het voor mij in elkaar zit. Dat had ik met mijn hoofd niet kunnen bedenken. Het is nog steeds te druk, maar ik ben zelf rustiger en het lukt me om te kiezen wat ik wel wat ik niet doe.’

De innerlijke beweging van jong naar volwassen

In de opstelling van Jana, bleek geven voor haar verbonden te zijn met het gezin waarin ze opgroeide en de plek die ze innam in dat systeem. Als volwassen vrouw in een leidinggevende rol bleef ze trouw aan dat oude patroon dat haar toen belangrijk voor haar was.

In de oefening kon Jana ervaren en erkennen wat de plek van alles geven haar heeft gebracht. Ze hoeft niet te stoppen met geven, dat hoort bij wie ze is. Ze gaat oefenen om meer en vaker te ontvangen. Energie meer te laten stromen.

En jij?

Wat is jouw geschiedenis met geven en nemen?
Heb je als eerste geleerd om te geven of om te ontvangen?
Observeer jezelf vandaag: zie je dat patroon terug?

Wil je dieper duiken in de uitwisseling tussen geven en nemen en hoe dat werkt voor jou? Mail me om een afspraak te maken voor een individuele sessie. Of doe mee met de training Heldere Grenzen. Daar komt dit thema uitgebreid aan bod.
Lees er hier meer over.

Meer blogs

Je las een blog van mij, Alice Wiegers. Leuk als je reageert of mijn blog deelt.

Wil jij je leiderschap ontwikkelen? Dit kan ik doen voor jou:


Teamcoaching – lastige kwesties durven delen, meer openheid en energie in je team.
Individuele coaching – leiderschap op jouw manier, met de impact die jij wilt.
Training Heldere Grenzen – versterk het fundament onder je leiderschap. Verbind je kracht met wijsheid.

En verder:
Wie is Alice?
Wat klanten zeggen

Wil je 1 x per maand een blog van mij in je inbox?
Schrijf je hier in en je krijgt een videoserie kado: